Istnieje wiele odrębnych teorii na temat tego, jak ludzie zachowują się w organizacjach, a tym samym, w jaki sposób organizacje rozwijają się w czasie. Teorie te można podzielić na co najmniej trzy szerokie grupy: konfiguracyjne; kognitywny i kulturowy. Teorie konfiguracji koncentrują się na klasyfikacji organizacji do typów; Teorie kognitywne koncentrują się na tym, w jaki sposób uczestnicy rozumieją swoją organizację i świat, w którym działa, a teorie kulturowe koncentrują się na antropologicznym, a nie psychologicznym zrozumieniu zaangażowanych jednostek i ich interakcji.
Konfiguracyjny
Henry Mintzberg opracował jedną z najbardziej znanych teorii konfiguracji, w której zidentyfikował siedem różnych typów organizacji: przedsiębiorczą, mechaniczną, profesjonalną, zróżnicowaną, innowacyjną, misyjną i polityczną. Jak podsumowała Christiane Demers w "Teoriach zmian organizacyjnych" (2007), zdaniem Mintzberga te typy teorii różniły się od siebie w dużej mierze sposobem koordynacji działań, co jest zwykle wynikiem połączenia pięciu mechanizmów: bezpośredniego nadzoru; standaryzacja procesów, produktów lub umiejętności i wzajemne dostosowanie.
Danny Miller, badacz bardzo pod wpływem pracy Mintzberga, wyciągnął z tego wniosek, że udana korporacja w którejkolwiek z tych form ma tendencję do zamykania się w tej formie - nie przechodzi od jednego do drugiego krokami, ale tylko, jeśli w ogóle, przez rewolucję.
Poznawczy
Teoretycy kognitywni postrzegają podejście konfiguracyjne jako zbyt deterministyczne i pozytywne. Starają się skonstruować teorie "wszechświata społecznego" jako "otwarte na nieokreśloną rewizję, zmianę i rozwój własny", w słowach Davida Cooperridera, Diany Whitney i Jacqueline M. Stavros, w ich "Appreciative Inquiry Handbook" (2008).).
Kulturalny
Odniesienia do korporacyjnej "kultury" w literaturze teoretycznej można było rozpocząć od Elliotta Jaquesa, "The Change Culture of a Factory" (1951). Jaques przyjął podejście antropologa badającego odległe plemię żyjąc pośród nich. Opisał to jako "studium przypadku zmian w życiu społecznym jednej społeczności przemysłowej w okresie od kwietnia 1948 r. Do listopada 1950 r." Podobnie jak teoretycy kognitywni, teoretycy kultury koncentrują się na subiektywnych i symbolicznych zrozumieniach w świecie pracy. Różnica polega na tym, że pojęcie kultury, czasami definiowane jako "sposób, w jaki robimy tu różne rzeczy", jest szersze niż poznanie i konceptualne zrozumienie.
Interpretacyjne i funkcjonalne spojrzenia na kulturę
W obozie kulturowym są dwie rywalizujące odmiany. Demers nazywa je "perspektywą interpretacji" i "funkcjonalistami". Innym sposobem patrzenia jest "oddolne" podejście do "odgórnych" poglądów kulturowych. Napisała, że uczeni funkcjonaliści badają, czy menedżerowie mają rację, czy nie, jeśli chodzi o kulturę swoich pracowników, zakładając, że jeśli mają rację, będą w stanie lepiej zarządzać.
Interpretivists, z drugiej strony, są bardziej prawdopodobne, aby zobaczyć "subkultury organizacyjne … jako prawdopodobne źródła zmian." Innymi słowy, postrzegają kulturę pracowników jako siłę napędową zarządzania.
